In vino veritas, takođe napisano kao “in uino ueritas”, latinska je izreka koja znači “U vinu leži istina“, sugerišući da će osoba pod uticajem alkohola vjerovatnije govoriti svoje skrivene misli i želje. Izraz se ponekad nastavlja kao: “In vino veritas, in aqua sanitas“, tj. “U vinu je istina, u vodi ima dobrog smisla (ili dobrog zdravlja)”. Slične izreke postoje u drugim kulturama i jezicima.
<Sunčani sat, Chateau de Pommard, Francuska
Izreka se, zajedno sa grčkim pandanom, “Ἐν οἴνῳ ἀλήθεια” (En oinōi alētheia) nalazi u Erasamus-ovoj Adagia (Zbirka grčkih i latinskih poslovica). Prvi put štampana 1.500-ih godina. Naturalis historia od Plinius Starijeg (prvi vijek) sadrži ranu aluziju na frazu. Grčki izraz citira Athenaeus of Naucratis u svom Deipnosophistae (rani teći vijek); ali tu se vraćamo na pjesmu od Alcaeus iz VI vijeka prije nove ere. Naslov Alcaeus pjesme je: “Vino, dragi moji, i istina Stari su prijatelji.”
Herodotus navodi kako su Perzijanci donosile odluke, dok su bili pijani donijeli bi odluku i pravilo da odluku preispitaju kad su trijezni. Autori nakon Herodotus dodaju, znači donijeli su pravilo da ga preispitaju dok su bili pijani (Histories, knjiga 1.). Rimski istoričar Tacitus pisao je kako su germanski narodi držali savjete na gozbama, gdje su vjerovali da pijanstvo sprečava učesnike da nešto prikrivaju.
U mnogim zemljama ista izreka “u vinu je istina” ugrađena u verzije na lokalnom jeziku.
- Na danskom jeziku “Fra børn og fulde folk skal man høre sandheden” u prevodu znači “Od djece i pijanih ljudi čut ćete istinu“.
- Na holandskom jeziku, slično, “Kinderen en dronkaards Spreken de waarheid” znači “Djeca i pijani ljudi govore istinu”, izraz “De wijn in het lijf, het hart in de mond” znači “Vino u tijelu, srce u ustima” , i “Een dronken mond spreekt's harten grond” je “Pijana usta govore iz dna srca”.
- Na engleskom jeziku “What soberness conceals, drunkenness reveals” je “Šta trezvenost skriva, pijanstvo otkriva” i “A drunk man's words are a sober man's thoughts”.”Riječi pijanog čovjeka su misli trezvenog čovjeka“.
- Na finskom jeziku “Kännisen suusta totuus tulee” znači “Istina dolazi iz usta pijanca”.
- Na francuskom jeziku “Ce que le sobre tient au cœur est sur la langue du buveur” znači “Ono što trijezni drži u svom srcu, nalazi se na jeziku pića”.
- Na njemačkom jeziku “Trunkner Mund verrät des Herzens Grund” znači “Pijana usta otkrivaju značenje srca” i “Trunkener Mund tut Wahrheit kund” je “Pijana usta objavljuju istinu”).
- Na islandskom “Öl er innri maður” je “Pivo otkriva unutrašnjost čovjeka“.
- Na španskom jeziku “Despues de beber cada uno dice su parecer” znači “Nakon što piju svi kažu svoje mišljenje”, izraz “Cuando el vino entra el secreto se sale afuera” je “Kad vino uđe, tajna izađe” i “Los niños y los borrachos dicen la verdad” u prevodu “Djeca i pijani ljudi govore istinu”.
- Na mađarskom izraz “Borban az igazság” glasi “U vinu je Istina“
- Na slvačkom fraza “Vo víne je pravda” znači “U vinu je istina“
- Na rumunskom “In vin este adevărul” je “U vinu je istina“
Vino ulazi, tajna se gasi. In vino veritas
- U Srbiji. “Pijan govori što trijezan misli”
- Na ruskom jeziku: “Что у трезвого на уме, то у пьяного на языке” znači “Što trezven čovjek ima na umu, pijan ima na jeziku” i “Истина в вине” je “Istina u vinu“.
- Babilonski Talmud sadrži odlomak: “Wine enters, secret goes out.””Vino ulazi, tajna se gasi.” Nastavlja se, “In three things is a man revealed: in his wine goblet, in his purse, and in his wrath, znači “U tri je stvari čovjek otkriven: u čaši sa vinom, sa novčanikom i u gnjevu.”
- Postoji slična izreka na jidišu (yiddish) doslovno znači: ono što trijezan ima na plućima, pijan ima na jeziku.
- Na perzijskom, “drunkenness and truthfulness” znači “Pijanstvo i istinitost”.
- Na kineskom, izraz glasi “Nakon što vino izbrblja istinit govor”.
- Na Chichewa (bantu jezik koji se govori u državama Malawi, Moçambique, Zambia i Zimbabwe) izreka “Phika mowa unve chinapha amako” je “Skuvajte pivo i čućete šta je ubilo vašu majku”.
- Na Chibemba (jezik koji se govori u državama Zambia, Kongo-Kinshasa i Tanzania), izraz “Ubwalwa nisokolola twebo” znači “Pivo čini jednu tajnu otkrivenom”.
- Na Tagalog (centralnofilipinski jezik) izraz “Nasa Inuman i Katotohanan” znači “Istina je u pijenju“.
Serum istine je nešto slično. “Serum istine” je kolokvijalni naziv za bilo koji niz psihoaktivnih lijekova koji se koriste u nastojanju da se dobiju informacije od subjekata koji to ne mogu ili ne žele drugačije pružiti. Oni uključuju ethanol, scopolamine, 3-quinuclidinyl benzilate, midazolam, flunitrazepam, sodium thiopental i amobarbital između ostalih. Iako su testirane različite takve tvari, postavljena su ozbiljna pitanja u vezi sa njihovom upotrebom naučno, etički i zakonski. Trenutno nije dokazano da lijek uzrokuje dosljedno ili predvidljivo pojačavanje iskazivanja istine.
In vino veritas se takođe može odnositi na:
Na televizijsku seriju:
- “In Vino Veritas” (Law & Order), episoda – Law & Order
- “In vino veritas”, episoda – Growing Pains
- “In Vino Veritas”, episoda – Minder
- “In Vino Veritas”, episoda – Royal Pains
Na muziku:
- U vinu je istina – Kiše jesenje
- In Vino Veritas, album – Airway Lanes
- In Vino Veritas, album – Costello
- “In Vino Veritas”, pjesma Boyd Rice Douglas P. i John Murphy – Heaven Sent
- “In Vino Veritas II”, pjesma A. Wilhelm Scream – Ruiner
- “In Vino Veritas”, Scorpion Wind – Heaven Sent
1770-ih Benjamin Cooke je u času razdraganosti napisao pjesmu pod naslovom “In Vino Veritas”. Njegov tekst (sa modernom interpunkcijom) glasi:
- Naokolo, naokolo sa čašom, momci, što brže možete,
- Pošto onaj koji ne pije ne može biti pravi čovjek.
- Jer ako je istina u vinu, onda je to sve samo ne ćud
- Misliti da je čovjek istinit kad vina nije u njemu.
- Pijte, pijte, i tada držite maksimu božansku
- Da vrlina je u istini, a istina je u dobrom vinu!
Pogledati i: https://ovinu.info/rekli-su-o-vinu-platon-hemingway/ i https://ovinu.info/izreke/
Naslov orginala: In vino veritas. Izvor: https://en.wikipedia.org/; Prevod: Dragutin Mijatović
