Familije sorti grožđa. Sve sorte grožđa iz jugozapadne Francuske mogu se pratiti kroz šest familija: Carmenets, Cotoïdes, Folloïdes, Gouais, Noiriens i Chenins. Glavne sorte grožđa koje se danas uzgajaju na jugozapadu i koriste se u proizvodnji crvenih vina sa zaštićenom oznakom porijekla (PDO/AOP) pripadaju dvijema velikim familijama Carmenets i Cotoïds.
Familije sorti grožđa
Carmenets. Carmenets su porijeklom iz zapadnih Pirineja i obuhvataju nekoliko crnih sorti grožđa kao što su: Cabernet Franc, Merlot, kao i dvije bijele sorte grožđa, Merlot Blanc i Sauvignon. Sorte Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon i Merlot odobrene/zastupljene su u gotovo svim denominacijama na jugozapadu, od Pirineja do Centralnog masiva.
Poznato je da je Carmenet stari Médoc sinonim za sortu Cabernet Franc. To je takođe ime koje je Levadoux 1948. dao familiji sorti vinove loze regiona Bordeaux u svojoj klasifikaciji francuskog ampelografskog sklopa, ekološko-geografske grupe, sorte grupisane prema regionu porijekla i genetskim vezama.
Cotoids (Cot). Cotoids, koja potiče dijelom iz područja Quercy – o čemu svjedoči i sorta grožđa Valdiguié koju je oko 1850. otkrio Valdiguié u Puylaroque (Tarn et Garonne). U familiju su uključene, pored sorte Valdiguié i sorte Cot (Malbec ili Auxerrois), Négrette, Mérille, Prunelard Blanc i Prunelard Noir. Tu se nalaze, dalje prema jugozapadu i sorte Tannat, Lauzet i Manseng Noir.
Sorta Cot (Malbec) je prisutan u svim vinogradima sjeverno od rijeke Garonne i pretežno u oblasti Cahors. Sorta Prunelard, koja je skoro nestala 1970-ih, polako se vraća upodručje Gaillac. Sorta Négrette, nakon što je doživjela veliko povećanje površine u 19. vijeku, danas je svedena na vina regije Fronton. Tannat je prisutan u svim vinogradima južno od rijeke Garonne.
Sorta Cot često nazivana Malbec izvan jugozapadne Francuske, pripada familiji Cotoid i bila je najkultiviranije grožđe u regiji prije invazije filoksere. To je potomak sorte Prunelard, sorte porijeklom sa jugozapada.
Familije sorti grožđa-nastavak
Folloids. Porijeklom iz područja jugozapadne Gascony, familiju Folloids predstavljaju bijele sorte Folle Blanche, Jurançon Blanc, Montils i Ondenc, kao i crne sorte Jurançon Noir, Canaril i Sencit.
Gouais. Porijeklom iz centralno-zapadne Francuske, familija Gouais se nalazi na jugozapadu, sorte su: Gouais Blanc, Graisse, Blanc Dame, La Muscadelle, Guilllemot, Saint-Pierre Doré. Gouais potiče od starog francuskog pridjeva ‘gou’, izraza podsmijeha koji odgovara njegovom tradicionalnom statusu grožđe seljaka.
Noiriens. Dvije grupe sorti grožđa: ali samo Chardonnay i Gamay su prisutne na jugozapadu, kao dio familije Noiriens. Familija je porijeklom iz Burgundije. Sa sortama Pinot de Bourgogne i Meunier Noir de Champagne čuvaju se kao dio kolekcije Southwest. Samo Pinot Noir je nedavno uveden u vinograde Estaing, u Aveyron. Noiriens je grupa sorti grožđa Vitis vinifera. Ove sorte grožđa su ampelografi grupisali zbog sličnosti u njihovim karakteristikama, a danas je genetika dokazala da su u srodstvu.
Chenins. Ovu posljednju familiju, potomak familije Folloids, na jugozapadu predstavljaju samo sorte Béquignol de l’Entre-deux-Mers i Chenin, koja se takođe naziva i Gamet d’Entraygues ili Cruchinet des Landes. (Source: Guy Lavignac – Cépages du Sud-Ouest, 2.000 ans d’histoire)
Sorte grožđa koje se uzgajaju u jugozapadnoj Francuskoj
Porodične veze koje odražavaju migracijska kretanja sorti srednjeg vijeka:
Objašnjenje postera:
- – Bordo boja: Cépages principaux du Sud-Quest (Glavne jugozapadne sorte grožđa)
- – Narandžasta boja: Cépages secondaires du Sud-Quest (Sekundarne jugozapadne sorte grožđa)
- – Siva boja: Cépages d’autres vignobles (Sorte grožđa iz drugih regija)
- Uspostavljena veza (oba roditelja poznata) – strelica,
- Direktna veza (roditelj/dijete ili brat ili sestra) – isprekidana linija, ……….
Autohtone sorte grožđa/ Indigenous Grape Varieties
- Crne Sorte: Abouriou, Cabernet Franc, Cot (a.k.a Malbec or Auxerrois), Duras, Fer Servadou (a.k.a. Braucol or Pinenc), Négrette, Prunelard, Tannat
- Bijele sorte: Arrufiac, Baroque, Colombard, Courbu Blanc & Petit Courbu, Gros Manseng, Len de l’El (a.k.a. Loin de l’Oeil), Mauzac, Ondenc, Petit Manseng
Druge sorte grožđa/ Other Grape Varieties
- Crne sorte: Cabernet Sauvignon, Gamay, Merlot, Syrah (a.k.a. Shiraz)
- Bijele sorte: Chardonnay, Chenin Blanc, Sauvignon Blanc
Naslov orginala: Grape variety families of Southwest France. Izvor: https://sud-selections.com/terroirs/ . Prevod i obrada: Dragutin Mijatović
Preporuka za pročitati:
Život: “Quidquid agis, prudenter agas et respice finem.” Sve što radiš, radi pažljivo i misli na kraj.
