Chablis. Ovo je tradicionalni sistem orezivanja sorte Chardonnay u regionu Champagne (Šampanja). Razumljivo je da postoji određena zabuna oko ovog uzgojnog oblika i orezivanja vinove loze.
Nakon nekih ličnih kontakata sa dr. Alain Deloire, profesorom vinogradarstva iz Montpellier SupAgro, na jugu Francuske, evo kako to izgleda: rezidba Chablis je sistem uzgojnog oblika sa vertikalno usmjernim lastarima (VSP- vertically-shoot positioned) na špaliru vertikalnog položaja u kojem se na krakovima čokota obavlja rezidba na lukove. Pogledati i: https://ovinu.info/tehnika-rezidbe-za-zdravlje-i-dugovjecnost-cokota/
Vine Pruning in Champagne: https://www.youtube.com/watch?v=srCzzo3eLAo
Uzgojni sistem
U ovom uzgojnom sistemu – tipu rezidbe, stalni “kordon” ne nosi direktno zimska okca (samo kondir sa 2 okca koji se redovno raspoređuje u njegovoj osnovi). Iz tog razloga, u Francuskoj, odakle je sistem potekao, ovaj stalni dio čokota “kordon” dobio je drugo ime – charpente – da bi se uočila ova razlika. Charpente je preveden u krak. Krak je precizniji opis koji će se koristiti u ostatku priče. U stvari, to je višestruki sistem, fleksibilni sistem, u kojem se obično formiraju tri do pet trajnih krakova u periodu od oko deset godina. Na najdaljoj tački debla, svaki krak nosi luk koji je orezan na najviše pet okaca. Krakovi, a samim tim i lukovi, raspoređeni su približno podjednako na dužini od oko 1,5 m krošnje čokota. Slika 1.
Slika 1: Primjer Chablis sistema orezivanja, sa 5 krakova i 5 lukova sa po 5 okaca. Rastojanje između lukova je 30 cm. Rastojanjet između čokota je 1,5 m. Visina druge žice je 60 cm od tla.
Sadnja
Od sadnje vinove loze, krakovi se formiraju kroz nekoliko godina. Na primjer, nakon tri godine formira se jedan krak, u četvrtoj godini, mogao bi se formirati drugi krak sa lukom. U petoj godini oformljen je treći krak. A moguće je da su u šestoj i sedmoj godini dobiju četvrti i peti krak. Formiranje ovako velike količine trajne strukture tokom niza godina omogućava vinovoj lozi da se što više usredotoči na proizvodnju grožđa (u okviru klimatskih i zakonskih ograničenja). Ako bi se svi kraci čokota formirali odjednom, vjerovatno bi prinos bio nizak tokom godina dok traje formiranje završnog uzgojnog oblika.
Nakon otprilike 10 godina, ovaj složeni sistem zauzima sav svoj dodijeljeni prostor. I tako, sa Chablis rezidbom, ‘trajni’ krakovi se obnavljaju na stalnoj osnovi. Kada najstariji krak dostigne dodijeljeni prostor susjednog čokota, krak se odstranjuje rezidbom. Iz tog razloga, kao i kod ostalih uzgojnih sistema i rezidbe na lukove, tu je i kondir sa 2 okca, spreman da sljedeće godine postane novi luk (i u ovom sistemu rezidbe čokota, stalni krak … za nekoliko godina). Ova stalna obnova polutrajnih krakova omogućava stvaranje velike količine trajnog drveta i sprečava svaki čokot da zadire u fotosintetski prostor svojih komšija.
Čini se složenim, zašto?
- Uz puno stalnog drveta, vinova loza ima rezervu uskladištenih ugljenohidrata i azota u rezervi u slučaju klimatski stresnih vremena.
- Sistem omogućava postizanje većeg prinosa u hladnijoj klimi kao što je region Champagne, za sortu Chardonnay, koja nije izuzetno produktivna sorta u hladnoj klimi.
- Trenutno je to još uvijek dio propisa o apelaciji. CIVC (Comité Champagne) pokušava, sa kvalitativnijim riješenjem, drugi uzgojni sistem, poput Lyre (kordon sa orezivanjem na kondire) i alternativni VSP sistem male gustine (kordon sa orezivanjem na lukove).
- Sorte Pinot Noir i Pinot Meunier su produktivnije, tako da se mogu gajiti na uzgojnim oblicima, kao što je kordon, orezan na kondire (u regionu Champagne poznat pod nazivom cordon de Royat), ili sistemu sa rezidbom na lukove (jednokraki ili dvokraki Guyot).
- Za sve tri sorte koristi se vertikalni položaj lastara (VSP) u špaliru.
References:
- French references kindly provided by Prof. Deloire for academic rigour.
- Carbonneau A., Deloire A., Garrier G. (2001). Quelques éléments historiques de l'évolution des architectures de vigne (première partie). Progr. Agric. Vitic., 118 (7), 155-161.
- Carbonneau A., Cargnello G. (2003). Architectures de la vigne et systèmes de conduite. Dunod, Paris, 188p.
- Carbonneau A., Deloire A., Jaillard B. (2007). La vigne: Physiologie, terroir, culture. In Ecophysiologie. Dunod, Paris, pp 67-105.
- Deloire, A. (2010). History and evolution of vine architecture: diversity of training systems in 19th century in France. Wineland, January.
Naslov orginala: Taille Chablis (Chablis – uzgojni oblik čokota). Izvor: http://www.winewisdom.com/. Objavljeno: 29.10.2019. by Sally. Prevod: Dragutin Mijatović
