Vino-muzika-hrana-zvuci i okusi vina. Zvuk mijenja percepciju okusa i mijenja okus onoga što jedemo i pijemo. Najbolje kombinacije uz hranu, vino i muzika između sinestezije i senzornih nauka. Potraga za najboljim muzičkim žanrom za uživanje u dobroj čaši.
Odnos između vina i muzike, ili između zvuka i okusa, posljednja je granica sve sofisticiranijeg istraživanja kuvara i enologa koji koriste sva svoja čula da odu dalje od intrigantnih jela ili finih boca. Senzorna nauka vjeruje da na okus mogu uticati brojni vizualni, olfaktorni i očigledno zvučni faktori. Postoji li bolji način da popijete čašu dobrog vina?
Jelo i piće predstavljaju stilove života, status ili potragu za istinskim i dubljim blagostanjem. Isto se dešava i sa našom sposobnošću da čujemo zvukove: ono što čujemo je deo naše ličnosti. Ako su prehrana i zvučna panorama središnje životne teme, za ponovno otkrivanje čula u degustaciji boce vina može biti važno otkriti odnos između vina i muzike.
Vinski muzički identitet
Pripremanje večere za prijatelje i otvaranje dobre flaše vina način je afirmacije kulturnog i društvenog identiteta, baš kao što se dešava ili dešava sa muzičkim ukusima. Ljudi su bili strastveni prema određenom umjetniku ili muzičkom žanru. Muzički stil se odrazio i na način na koji su se ljudi oblačili i izražavali ličnost.
Nekada je simbolička i fizička vrijednost muzičkog objekta nestala, danas samo oni sa velikom strašću ili znanjem nastavljaju da traže muzički ukus i ponovo otkrivaju više značenje. Milioni mp3-ova dostupnih manje-više besplatnih za preuzimanje zbunili su javnost. Nakon što se nakupi pjesama za iPod manje-više nasumično, uz streaming počinje se shvatati da to nije najbolji način da se izraze emocije.
Poenta je u tome da je identitetska uloga slušanja, bez potrebe da se to čini namjerno, preuzeta jelom. Hrana i vino sve su prisutniji u današnjem svijetu komunikacije. Jelo ili piće nisu trivijalni dnevni gestovi za ishranu ili trenuci susreta. Osim što prenosi potrošačke nadgradnje, tema ishrane je sve svjesniji gest koji stvara identitet u emocionalnom i kulturnom, socijalnom i ekonomskom smislu.
Muzika i čula
Možda nije slučajno što se moda za hranu koja se služi svuda poklopila sa pojavom digitalne muzike. U digitalnom dobu potrebna je velika svijest i kritički duh da se pariraju udarci sve moćnijeg marketinga. Uz pametni telefon i uslugu striminga možete slušati muzička djela svih vrsta na bilo kojem mjestu, čak i dok jedete i pozivate prijatelje na večeru. Da, ali koju pozadinu odabrati? Prije nego što padnemo u uobičajene klišee između vina i muzike, potrebno je razumjeti kako čula međusobno djeluju.
Filozofija i nauka su pokušale da uporede čulna iskustva različitih oblasti. Kakve veze ili sličnosti imaju boja, okus, taktilne senzacije, toplo i hladno? Eksperimentalna istraživanja dala su prilično nepobitne rezultate. Ojcena gorkog ili slatkog okusa hrane ili pića zavisi od toga šta čujemo tokom degustacije. Psiholozi kontaminaciju senzornih i perceptivnih podražaja nazivaju sinestezijom. Kod posebno osjetljivih ljudi, čini se da se čula preklapaju.
Senzorna nauka se pitala kako muzika menja percepciju mirisa, odgovornih za to što hranu i vino čine neodoljivim ili beznačajnim. U praksi, naučnici su se pitali da li zvuk nekih instrumenata može pojačati ili modifikovati određene mirise. Pokazalo se da je klavir savršen u kombinaciji sa kandiranim voćem, suvim šljivama i cvjetovima irisa, dok mesing čini intenzivniji miris mošusa. Isto važi i za degustaciju vina koje može poprimiti određena značenja u kombinaciji sa muzičkim žanrom, a ne drugim.
Odnos vina i muzike
Odnos između vina i muzike je možda čak bliži nego sa hranom. Odabrati prave kombinacije između najboljih vina i nota znači uključiti sva čula. Razlika se osjeti i okusi i to je prava filozofija dobrog pića koja ne vrijedi samo za uši. Pijuckati dobru čašu dok slušate Rolling Stonese ili vas pratiti Bach nije ista stvar. Između zvukova i okusa postoji široka debata o razmjeni hrane i vina jer utiče na ono što percipiramo u ustima.
Odnos između vina i muzike često se spominje u literaturi. Mnogi pisci opisuju vina muzičkim metaforama. Govorimo o ritmu, boji, suptilnim harmonijama, vitalnosti, virtuoznosti. Ali čak i kod običnih ljudi analogija između perceptivnih iskustava izgleda prirodno. Više od drugih oblika umjetnosti, zvuci, instrumenti i muzika su kombinovani sa ukusom, aromama i okusima vina. Stoga je prirodno zapitati se postoje li određene kombinacije između vina i žanrova koje su na neki način kompatibilne ili koje pomažu da se bolje pije.
Kombinacija vina i muzike
Najbolje kombinacije vina i muzike mogle bi promijeniti okus i percepciju onoga što pijemo. Neka istraživanja pokazuju kako note i harmonije mogu promijeniti strukturu vina i promijeniti percepciju sadržaja alkohola koji pruža užitak dobre čaše. Drugi eksperimenti pokazuju kako kada slušate živu ili moćnu muziku, i vino poprimi te konture, kao što slatke ili meke karakteristike muzičkog djela nekako završe u čaši.
Kombinacija vina i muzike takođe je intimno i filozofsko pitanje. Tim putem su krenuli francuz Don Blackburn i poznati vinar Clark Smith. Smith je uspješan proizvođač grožđa Pinot i Cabernet za poznate brendove širom svijeta. Pored toga što je uključio važne inovacije u proizvodni lanac, on je veliki zagovornik važnosti adekvatne pozadinske muzike u degustacijama. Nakon godina studija sprovedenih direktno na terenu, napravio je listu od 150 različitih melodija (lista di 150 melodie) koje će se kombinovati sa isto toliko vina.
Preporuke za uparivanje vina i muzike zasnovane na istraživanju Clarka Smitha
- Carneros Pinot Noir: “Eine Kleine Nachtmusik”- Mozart
- Cabernet Sauvignon: “People are Strange”-The Doors, or Carmina Burana-Orff
- Sutter Home White Zinfandel: “Milorganite Blues”- North Water Street Tavern Band
- Glen Ellen Chardonnay: “California Girls”-The Beach Boys
- Rombauer Carneros Chardonnay: “St Louis Blues-Ella Fitzgerald”
Tehnologija se brine i za kombinaciju vina, muzike i hrane. Wine lstening je aplikacija za pametne telefone koja vam pomaže da lako pronađete najbolje liste pjesama za piće. Kreirana od strane somelijera i muzičkog producenta, traži najbolje kombinacije jednostavnim fotografisanjem etikete boce. Zasnovana je na muzičkom repertoaru Spotify i koristi algoritam koji može skenirati repertoar od 2,5 miliona vina i 1.600 sorti grožđa na osnovu 20 organoleptičkih parametara.
Vino i klasična muzika
Ostaje da se shvati koja je najbolja kombinacija vina i muzike, ali kada su u pitanju subjektivni ukusi, nije lako dati jedan odgovor. Mišljenja se razlikuju: neki kažu da je klasična muzika uvek bolja, a neki kažu da je džez. Za druge, međutim, dobar Bordeaux iz ‘61 savršeno ide uz Metallika pozadinu. Dok za Napa Valley Cabernet vrijedi Mozart kvartet.
Odabir idealne podloge u osnovi nije tako težak. O tome je prvi progovorio poznati francuski producent Don Blackburn, danas svi manje-više svjesno biramo da slušamo određenog umjetnika ili žanr uz određene flaše. Više od kombinacije vina i muzike, lako je upasti u zamku odabira muzičke podloge prema boji vina zbog prepoznatog odnosa između muzike i slike.
Zatim postoje oni koji biraju pozadinu kako bi stvorili emocionalno okruženje koje izgleda blisko određenim vinima. U svakom slučaju, ako kvalitet ne pobjeđuje u neizvjesnosti, tišina je uvijek bolja. Između alkohola i buke, ako pogriješite, glavobolja je zagarantovana. Veza sa vinskom muzikom postala je prava škola mišljenja koja u posljednje vrijeme vrvi od stručnjaka kao i za sve, s druge strane.
Pozadina u vinoteci
Kombinacije između vina i muzike nisu važne samo u degustaciji, već mogu uticati na našu kupovinu u vinoteci ili restoranu. Ako glasna muzika u klubovima pojačava žeđ i količinu popijenog alkohola, vrsta pozadine utiče i na boce koje kupujemo u restoranu ili vinoteci. Ovo je otkrila studija objavljena u Journal of Applied Psychology, a koju je proveo odjel za psihologiju Univerziteta Leicester u britanskom supermarketu. Kupci, koji slušaju francusku, njemačku ili italijansku muziku, skloni su kupovini flaša istog geografskog porijekla.
Restorani i vinski barovi koji puštaju muziku mogu to iskoristiti. The City Winery je poznati njujorški restoran koji izjednačava strast prema vinu, muzici i kulinarstvu. Menadžeri navode da postoji direktna korelacija između žanra koji se svira na koncertima i francuskih, italijanskih ili kalifornijskih flaša koje ispijaju kupci. S druge strane, bendovi veće zvučne snage stimulišu potražnju za bijelim vinom. Takođe u velikoj jabuci, Charlie Bird svira hip hop. Kao i uvijek, ostaje samo da se oslonite na lični ukus.
Zvukovi i okusi
Za sve ljude je istina da veza između zvukova i okusa ili između vina i muzike pretvara emocije u iskustva. Ne morate biti naučnik ili poznavalac hrane i vina da biste shvatili da je jelo u bučnom restoranu ili uz lošu muziku loše iskustvo. Ako šumovi i pozadinski zvuci utiču na percepciju okusa u serviranju jela, različite vrste muzike mogu izazvati različite emocije i favorizovati uvažavanje određene hrane.
Oduvijek se govorilo o postojećoj vezi između zvukova i okusa. Ali ako je u početku bilo onih koji su pokušavali da jedu ribu slušajući šum mora da vide kakav efekat ima, sada postoje posebne plejliste za ručavanje. U međuvremenu, ima i onih koji pokušavaju da daju naučni odgovor na to kako na okus utiču frekvencije zvukova. Crossmodal Laboratory na Univerzitetu u Oksfordu sproveo je specifično istraživanje koristeći grupu volontera od kojih je zatraženo da žvaću karamelu dok su bili izloženi različitim vrstama zvukova niske i visoke frekvencije.
Rezultat je uvijek bio isti: niske frekvencije povećavaju percepciju gorkih okusa, dok visoke frekvencije pojačavaju slatke okuse. Efekat djeluje vrlo dobro uz kafu ili tamnu čokoladu. Degustacija dok slušate niske ili visoke zvukove mijenja svijest o okusu od slatkog do gorkog. Druge studije rađene za aviokompanije su otkrile da ako je pozadinska buka u kabini visoka, to može promijeniti percepciju slanog i slatkog okusa do te mjere da hranu učini neugodnom.
Muzika za večeru
Da li je muzika bolja od tišine za večeru? Predmet je veoma složen i da budemo precizni, potrebni su nam jedinstveni parametri. Na emocije koje potiču iz mozga i utiču na percepciju može uticati hiljadu faktora, muzički i prehrambeni stimulansi. Međutim, poznato je da akustično okruženje igra važnu ulogu u uživanju u hrani. Čini se da je era striminga stvorena namjerno da se pronađe pravi balans između kuvanja, recepata i muzike i još mnogo toga.
Muzika je neophodna za uživanje u hrani, toliko da muzičku pozadinu koriste prodavnice i robne kuće da podstaknu kupovinu, kao i barovi i restorani kako bi ljudi više konzumirali. Sve zavisi od subjektivnih muzičkih ukusa i ličnih navika u ishrani. Međutim, prema rezultatima istraživanja Univerziteta Arkansas u Sjedinjenim Državama, postoje precizne veze između muzike i okusa.
Prema istraživanju međunarodnog časopisa Appetite, koji je specijaliziran za istraživanje nutricionizma u vezi sa ljudskim ponašanjem, na primjer, čokolada bi se sjajno spojila sa džezom. Naravno, muzika za večeru sa prijateljima danas se može birati na mnogo načina. Odabir muzike uz jelo zapravo ide daleko od opuštanja i opet ima veze sa odnosom između muzike, vina i hrane.
Jela koja kuvate mogu biti favorizovana ili kažnjena muzikom u pozadini. Kako ne pogriješiti? Da biste pronašli najbolju muziku za večeru danas, samo pretražite Spotify ili glavne servise za striming i odaberite jednu od mnogih lista za ručavanje. To su kompilacije pjesama sličnog žanra ili koje prate određenu temu, ili recepte u kuhinji. Neke preporučuju vrhunski kuvari i restorani i mijenjaju se svaki dan u sedmici.
Muzika za jelo
Da zaključimo diskusiju između muzike, vina, hrane i okusa, zanimljivo je spomenuti eksperiment koji je izveo Matthew Herbert, inovativni britanski muzičar. Prema riječima umjetnika, čulni odnos nije samo stvar okusa. Muzika malo govori o hrani, ali sastojci, hrana i posude proizvode buku i zvukove. Uzimajući u obzir svoje lično iskustvo i lutanje na turnejama hraneći se smrznutom ili prethodno upakovanom hranom, kreirao je projekat Platdujour.
Njegova namjera je bila da rasvijetli cjelokupni proces proizvodnje i distribucije hrane, pokrećući važna pitanja, počevši od prirodnosti upotrijebljenih sastojaka, do energetske održivosti i uslova rada mjesta porijekla. Matthew je tri godine snimao i uzorkovao stotine zvučnih fragmenata koje je potom koristio kao instrument u svojim kompozicijama.
Buka 3.255 ljudi koji grizu jabuku, cvrkut hiljada novorođenih pilića, klanje kokoške, zvuk stotina plastičnih flaša ili sjemenki kafe. Njegove priče zvuče o pesticidima, rasipanju resursa, zagađenju, nedostatku kvaliteta. Nedavno je Herbert snimio životni ciklus svinje na farmi od rođenja do tanjira. A o senzornoj nauci govori se i u njegovom najnovijem romanu pod naslovom “Muzika: roman kroz zvuk” (“The Music: a novel through sound”).
Video: Matthew Herbert – The Truncated Life Of A Modern Industrialised Chicken
Izvor: https://www.bintmusic.it/. Naslov orginala: Vino musica cibo suoni e sapori
Objavljeno: by Fulvio Binetti. Prevod: Dragutin Mijatović
Pogledati i:
