Lastar vinove loze. Čokot vinove loze kao gajena biljka u vinogradu naziva se različitim imenima: gidža, trs, panj. Na svakom čokotu razlikuju se:
- – nadzemni dio (deblo, krakovi, lastari) i
- – podzemni dio (korjenov sistem).
Stablo je višegodišnji, zadebljali dio čokota, uključuje deblo, krakove i rodne elemente. Po svojoj razvijenosti (po visini) stablo može biti: nisko, srednje visoko ili visoko. Višegodišnji ogranci stabla razvijeni na glavi čokota su duži ili kraći produžetci debla. Krak je obično kraći dio starijeg drveta na glavi čokota. Kordunica (kordon) je duži krak na glavi čokota i može imati horizontalan ili vertikalan položaj. Na kraku odnosno kordinici razmješteni su rodni čvorovi u kojima se rezidbom ostavljaju rodni elementi čokota, kondiri i lukovi. Lastar je jednogodišnji prirast loze. Korjen je organ kojim se čokot vinove loze učvršćuje za zemljište. Pogledati i: https://www.istockphoto.com
Lastar vinove loze. Svi lastari u fazi porasta nazivaju se zeleni lastari, na kraju vegetacije poslije odrvenjavanja to su zreli lastari ili jednogodišnja zrela loza. Lastari na kojima se u toku vegetacije obrazuju cvasti nazivaju se rodni lastari – to su pretežno osnovni lastari, dok su jalovaci i zaperci uglavnom nerodni lastari. Nerodni lastar (jalovak) orezan na jedno okce naziva se reznik. Lastar izbio iz reznika je rodan. Osnovno pravilo je, rodna je ona loza izbila iz dvogodišnjeg drveta tj rezidbom ostavljenog kondira ili luka. Po dužini lastara, organi vinove loze rasporđeni su prema određenim zakonomjernostima, uz izvjesne izuzetke. Listovi loze raspoređeni su naizmenično i nalaze se na svakom nodusu lastara. Cvasti (grozdovi) se obrazuju u pravilu u donjim dijelovima lastara. Vitica se pojavljuje poslije grozda. Poslije pojave vitice, grozd se više ne pojavljuje.
Pripremio: Dragutin Mijatović
