Vin Santo (ili Vino Santo) je viskozno, tipično slatko desertno vino proizvedeno u Italiji, pretežno u Toskani. Vino je omiljeno zbog intenzivnih okusa lješnjaka i karamele. Kada se upari sa keksima, Vino Santo postaje “Cantucci e Vin Santo“, što je nesumnjivo najpoznatija italijanska tradicija dobrodošlice. Ono što Vino Santo čini zaista posebnim je prirodni proces proizvodnje vina koji mu daje jedinstven okus.
FYI: Italijanski Vin Santo nije u srodstvu sa Vinsanto, grčkim desertnim vinom, iako imaju vrlo slično ime.
Vino Santo je puno, tipično vrlo slatko desertno vina sa aromama lješnjaka, karamele, meda, tropskog voća, parfema i sušene kajsije. To je jedno od onih vina koje se drži uz bok čaše, a ipak, kada ga probate, postoji luda ravnoteža između njegove delikatese i intenziteta. Zbog svoje neobično visoke slatkoće, ne treba vam puno, dovoljno je samo 3 oz (75 ml) sipanja u čašu da vas zagrije dok sjedite na snijegu.
Vino Santo se najbolje poslužuje nakon večere… ili za vrijeme čaja…ili u hidromasažnoj kadi na snijegu…
Odakle dolazi? Šta je istorija?
Vino Santo se proizvodi prvenstveno u regiji Toskana. Možete ga pronaći u gotovo cijeloj Italiji i kod drugih poznatih proizvođača. Nalaze se u regiji Veneto (kada se koristi grožđe sorte Garganega) i regiji Trentino (ovdje se koristi grožđe sorte Nosiola). Tradicija Vin Santo je veoma stara i postoji nekoliko teorija o tome kako je ime dobilo ime „Sveto vino“. Omiljena teorija (i možda najlogičnija) zasniva se na vremenu fermentacije grožđa Vino Santo, oko Uskrsa u proljeće.
Kako se proizvodi Vin Santo?
Grožđe se suši na krovnim gredama u Castello di Volpaiasuch in Chianti. Sa Chris Pencis Proces spravljenja Vino Santo je pravo čudo. Grožđe se postavlja na prostirke ili kači na grede vinarije da se suši mnogo mjeseci u procesu koji se naziva “passito”. Zatim se grožđice presuju i stavlja u specijalne bačve nazvane Caratelli (u prevodu „male bačve“) gdje čeka da počne prirodna fermentacija. Kako se temperatura u prostorijama povećava u proljeće, počinje fermentacija Vin Santo. To je duga i spora fermentacija koja može rasti i opadati sa godišnjim dobima i može trajati do 4 godine da se završi. Vino Santo bačve su posebne po tome što će vremenom razviti sopstvenu “majku” kvasca.
Ljubitelji ovog vina primijetit će da zbog ovog nekontrolisanog procesa proizvodnje vina postoji velika varijabilnost između različitih proizvođača. Neka vina su skoro suva (nisu slatka), sa alkoholom oštrog ukusa oko 18-19% ABV. Drugi proizvođači prave izuzetno slatka vina od oko 220 g/L šećera (mislim kao sirup) sa oko 14% ABV. Zato obratite pažnju na detalje kada birate bocu vina Vino Santo.
Čuvajte se Liquoroso-a. Postoji utvrđeni stil koji se zove Vin Santo Liquoroso. I dok nekoliko proizvođača proizvodi kvalitetna vina, većina Liquoroso je niskog kvaliteta.
Sorte za proizvodnju Vin Santo
Postoje mnoge regije Italije koje proizvode Vino Santo koristeći vlastite jedinstveno autohtono grožđe.
- U regiji Toskana (Tuscany), i dijelu Umbrije (Umbria) i Marke (Marche), Vino Santo se obično proizvodi od mješavine sorti Trebbiano (koja dodaje arome meda) i Malvasia (koja dodaje lijepe mirisne note). Mogu se koristiti i druge bijele sorte regionalnog grožđa. Tu je i crveni Vin Santo pod nazivom Occhio de Pernice („Oko jarebice“) spravljen uglavnom od grožđa sorte Sangiovese i crvene sorte grožđa Malvasia pod nazivom Malvasia Nera.
- U regiji Veneto, vinska područje Gambelera proizvodi Vino Santo od grožđa sorte Garganega.
- U regiji Trentino postoji rijetko aromatično grožđe pod nazivom Nosiola koje ima okus negdje između sorti Viognier i Gewürztraminer koji ide u Vin Santo di Trentino.
- U regiji Marche možete pronaći nekoliko Vino Santo spravljenih slično vinu proizvedenom regiji Toskana. Ali jedinstveno se zove Vin Santo di Offida koji se proizvodi od rijetkog grožđa sorte Passerina koje kao suvo vino ima note slatkog Meyer limuna i svježeg komorača.
Naslov orginala: Vin Santo Wines of Italy. Izvor: https://winefolly.com/. Tekst: WineFolly. Prevod i obrada: Dragutin Mijatović
PREPORUKA ZA PROČITATI:
Pouka iz života: Van Burgov zakon. Kad ti neka žena pokloni svoje srce, nikad se nećeš uspjeti osloboditi svega ostalog što ide uz to.
