Cvast vinove loze i vitica. Razvoj i morfologija cvasti i cvjetova dati su na slikama 1, 2 i 3. Primordijalne cvasti nastaju u latentnom pupoljku prethodnog vegetativnog ciklusa. Sledećeg proljeća cvasti postaju diferencirane tokom rasta primarnog lastara na kojem se razvijaju. U vrijeme kretanja pupoljaka, kada se pojavljuju listovi, cvasti su vidljivi na vršnom dijelu primarnog izdanka (slika 1) i nose prve začetke cvjetova.
Stvaranje cvjetnih meristema, započeto kretanjem pupoljaka, nastavlja se, a cvjetovi se diferenciraju i u potpunosti formiraju kada primarni izdanak razvije 16 do 20 listova.
Cvast i cvjetovi
Ova diferencijacija zavisi od temperature (T°≥12°C). Ako se tokom kretanja pupoljka i na početku rasta primarnog izdanka pojave visoke temperature, diferencijacija cvasti može biti poremećena, i poslednja cvast se može pretvoriti u viticu. Morfološki, cvast je mali modifikovani izdanak. U određenim situacijama jedna od osi cvasti može se diferencirati u izdanak sa normalnim šablonom rasta koji nosi vegetativne organe.
Jedna cvast može nositi 200 do 1.000 cvjetova, zavisno od sorte i klimatskih i uslove ishrane tokom diferencijacije cvjetova. Pol cvjetova vinove loze zavisi o genotipu. Dolazi do cvjetanja, drugim riječima odvajanjem cvjetne kapice oplodnja može započeti (slika 3). Učinak rezidbe u vinogradu. Stvaranje cvasti i cvjetova vinove loze zavisi od klimatskih uslova dvije uzastopne godine (dva uzastopna vegetativna ciklusa), što opet utiče na zimsku i proljetnu rezidbu.
Čim je temperatura tla >12°C, korijenje počinje sa kretanjem (uglavnom fino korijenje) i počinje ponovno funkcionisati, omogućavajući apsorpciju vode i mineralnih materija. Tok soka kroz ksilem može se vidjeti kao suze (plač ili izlučivanja soka) koje su uočljive na kraju orezanog lastara vinove loze. Rast budućeg izdanka ponovno se aktivira u latentnom pupoljku, prije početka pupanja.
Lozu u pravilu treba orezivati čim započne aktivnost ksilema, što je korisno za rodnost latentnih pupova. Ako se orezivanje dogodi prerano (na primjer neposredno nakon pada lišća), to može prouzrokovati smanjenu rodnost u latentnim pupoljcima, kada ponovo postanu aktivni na proljeće.
Zapravo, rano orezivanje će dovesti do ranog kretanja pupoljaka, što može rezultirati poremećajem diferencijacije cvasti i cvjetnih meristema uzrokovanih klimatskim uslovima koji nisu optimalni. Ipak, ovaj princip je često kontradiktoran sa ekonomskim ograničenjima i ručnim radovima u vinogradu u vezi sa planiranjem orezivanja.
Vitica
Vitica i cvast su slični organi, u principu su “oppositifoliées” širom čitavog roda Vitis. I vitice i cvasti imaju isto morfogenetsko porijeklo, potiču iz istog meristema kao i stablo. Hormonska ravnoteža određuje vegetativni ili rodni razvoj meristema latentnog pupoljka.
Kod vinove loze giberelini su inhibitori cvjetne diferencijacije. U slučaju klimatskih ili problema sa ishranom u vrijeme kretanja pupoljaka, diferencijacija cvjetova na cvasti može biti prekinuta ili vrlo nepotpuna, a tamo gdje je trebala da bude cvast, razvija se vitica. Vitice vinove loze su račvaste (slika 4).
Njihova veličina zavisi od sorte (na primjer sorta Chasselas ima vrlo velike vitice). Vitica pomaže vinovoj lozi, koja je puzavica, da se veže za bilo koju potporu. Postaje odrvenjena baš poput izdanka vinove loze. Vrijedno je napomenuti da je kod Vitis labrusca sukcesija vitica kontinuirana (vitica se nalazi na svakom nodusu), dok je kod sorti Vitis vinifera redovno diskontinuirana.
„Filage“ je francuski izraz koji opisuje transformaciju cvasti u vlastitu viticu (sušenje ili nediferencijacija cvjetnih pupoljaka). Prelazak sa vegetativnog razvoja na generativni razvoj (rodnost) u biljci je glavni, neizostavan događaj u njenom preživljavanju proizvodnja sjemenki. Reprodukcija biljaka zavisi o sastavu gena, posebno homeotičkih gena. Neki od ovih gena nedavno su identifikovani i kod vinove loze.
Pogledati i: https://ovinu.info/cvast-i-cvijet-vinove-loze/
Izvor: https://www.researchgate.net/. Naslov orginala: Grapevine Morphology and Flowering-Grapevine inflorescence and tendrils. Objavljeno: decembar 2009. by Alain Deloire, Department of Viticulture and Oenology, University of Stellenbosch. Prevod: Dragutin Mijatović
