Vinograd u dvije kalendarske godine. Zimski mjeseci su važan dio ciklusa uzgoja stonog grožđa u Kaliforniji. Rast i razvoj privremeno prestaju i loza miruje. Ova faza se naziva “mirovanje”. U to vrijeme vinogradari orezuju vinovu lozu i pripremaju je za sledeću vegetaciju. Rezidba i održavanje uzgojnog oblika čokota vinove loze dva su najvažnija aspekta za kvalitetnu proizvodnju grožđa. Vinogradari odlučuju koliko i koje dijelove prirasta iz prethodne sezone ukloniti kako bi regulisali vegetativni rast (lastari i listovi) i opterećenje rodom (grožđem) za proizvodnju kvalitetnog grožđa i optimalnog prinosa.
U rano proljeće sitni pupoljci na vinovoj lozi počinju da bubre i pojavljuju se zeleni listovi. Pojava prvih zelenih listova kroz ljuspice pupoljaka naziva se otvaranje ili kretanje pupoljaka. Rast je u početku spor. Kako srednja temperatura raste, rast i izduženje lastara se ubrzavaju. Nakon tri ili četiri sedmice počinje period najbržeg rasta – kada lastari mogu rasti u prosjeku za 2-3 cm ili više dnevno. Kako se dani zagrijavaju, na cvasti se otvaraju cvjetovi, dolazi do oplodnje i pojave sitnih zelenih bobica koje će na kraju sazreti u dati grozdove. Veličina bobica se brzo povećava. Sunčeva svjetlost i tople temperature su vitalne za fiziološke funkcije vinove loze (kao što je fotosinteza).
Vrijeme u sezoni rasta kada grožđe počinje da omekšava naziva se “šarak”. Tokom zrenja, obojene sorte postepeno mijenjaju boju iz zelene u crvenu ili crnu, dok zelene sorte postaju prozirne. Šećeri počinju da se akumuliraju u bobicama. Interval od šarka do berbe je različit za svaku sortu. Za razliku od mnogih svježih plodova, grožđe se bere potpuno zrelo. Nakon što se ubere, ne postaje slađe, tako da je tajming sve.
Mirovanje – Rezidba
Vinograd u dvije kalendarske godine. Mirovanje je važna faza godišnjeg ciklusa vinove loze kada rast i razvoj privremeno prestaju i loza miruje. Uzrokuju ga niske temperature i skraćivanje dužine dana. U ovo vrijeme vinogradari orezuju lozu i pripremaju je za nadolazeću sezonu. Orezivanje i održavanje uzgojnog oblika vinove loze dva su najvažnija aspekta za kvalitetnu proizvodnju grožđa. Vinogradari odlučuju koliko i koje dijelove prirasta iz prethodne sezone ukloniti kako bi regulisali vegetativni porast (lastari i listovi) i opterećenje rodom za proizvodnju kvalitetnog grožđa i optimalnog prinosa.
Dvije glavne metode-tipa-načina rezidbe su kratka (na kondire) i duga (na lukove). Važno je da vinogradari poznaju svoje čokote jer neke sorte daju bolji rod (u smislu prinosa i kvaliteta) uz orezivanje na lukove, dok druge daju bolji rod uz orezivanje na kondire.
Kretanje pupoljaka (okaca)
Vinograd u dvije kalendarske godine. Sitni pupoljci (mala okca) na vinovoj lozi počinju da bubre i počinju da se pojavljuju zeleni listovi. Pojava prvih zelenih listova kroz ljuspice pupoljaka naziva se kretanje pupoljaka. Prvi lastari (izdanci) počinju rasti zahvaljujući energiji dobijenoj iz ugljenohidrata koji su bili sačuvani u trajnim strukturama vinove loze (korijenje, stabla i kardoni) tokom mirovanja.
Razvoj lastara
Rast je u početku spor. Listovi i lastari se povećavaju i razvijaju se cvasti sa cvjetovima. Kako srednja temperatura raste, rast i izduženje lastara se ubrzava. Nakon tri ili četiri sedmice počinje period najbržeg rasta. Kada lastari mogu rasti u prosjeku za 2-3 cm ili više dnevno. Fotosinteza započinje kada se na lastarima pojavi zeleno tkivo, međutim, zbog visoke metaboličke aktivnosti, nema neto proizvodnje asimilata dok se nekoliko listova potpuno ne razvije.
Cvjetanje – zametanje bobica
Cvjetovi vinove loze pretvaraju se u bobice (u grozdu). Glavna osovina peteljkovine grozda zove se rachis. Kada proljetne temperature porastu na 200C, cvasti obično počinju sa cvjetanjem. Vrijeme između kretanja pupoljaka i cvatnje obično je šest do devet sedmica, zavisno o temperaturi. Pojedinačni cvjetovi vinove loze su mali, zelenkasti i obično savršeni – što znači da imaju i muške (prašnike) i ženske dijelove (tučak). Kapica-kaliptra (ili vjenčić) je pokrovno tkivo za prašnike i tučkove i sastoji se obično od 5 zelenkastih latica čvrsto spojenih na vrhu.
Kada su uslovi povoljni, cvjetanje obično traje osam do deset dana. Povremenom posmatraču otvaranje cvijetova cvasti može izgledati vrlo čudno i razlikuje se od otvaranje većine drugih cvjetova. Kapica se odvaja u osnovi umjesto da se otvara na vrhu. U cijelosti izgleda, kao kapa. Odmah nakon cvatnje, polenove kesice se otvaraju i oslobađaju polen i dolazi do oprašivanja.
Oplodnja se dešava dva do tri dana nakon oprašivanja. Faza zametanja ploda slijedi skoro odmah nakon cvatnje, kada oplođeni cvijet počinje razvijati sjemenku i druge djelove bobice kako bi zaštitio sjemenku. Većina sorti stonog grožđa je bez sjemenki. Ubrzo nakon oplodnje sjemenka prestaje da se razvija, što rezultira bobicama bez sjemenki. Bobice grožđa prolaze kroz nekoliko faza rasta od trenutka kada su zametnute do potpunog sazrijevanja.
Formiranje bobica do faze usporavanja rasta
(Razvoj bobice faza 1). Početni period rasta je brz, zbog diobe i povećanja ćelija. Bobice grožđa su zelene i tvrde na dodir i brzo se uvećavaju. Imaju vrlo malo šećera i bogate su organskim kiselinama.
Faza usporavanja porasta bobice do šarka
(Razvoj bobice faza 2). U fazi usporavanja ukupna stopa rasta bobica se usporila. Na početku faze usporavanja, bobice su dostigle najmanje polovinu svoje konačne veličine. Ova faza je manje izražena kod sorti bez sjemenki u odnosu na sorte sa sjemenkom. U ovom periodu bobice dostižu najviši nivo kiselosti.
Faza zrenja počinje kada bobice počnu omekšavati i boja počinje da se mijenja. Kod zelenih sorti boja počinje da blijedi, a kod obojenih počinje da se pojavljuje crvena ili crna boja. Ova nagla promjena boje i omekšavanje bobica takođe je poznata kao “šarak“.
Zrenje bobice poslije šarka
(Razvoj bobice faza 3). U fazi zrenja bobice grožđa počinju akumulirati šećere, a kiselost se smanjuje. Bobice postaju mekše i brzo se povećavaju u veličini, zbog povećanja ćelija. Pokožica postaje prozirna kod zelenih varijanti, obojena u crvene i crne varijante i razvija se karakteristična aroma.
Period zrenja određen je sortom i temperaturom. Promjene u slatkoći, kiselosti i drugim sastojcima počinju da se manje mijenjaju u fazi pred berbu. Brzina promjene se razlikuje po sortama. Boja bobica je potpuno razvijena. Kada plod dostigne svoj puni potencijal, tada počinje berba.
Kvalitet berbe -Vinograd u dvije kalendarske godine
Za razliku od mnogih svježih plodova, grožđe se bere potpuno zrelo. Nakon što se obere, ne postaju slađe. Određivanje kada je grožđe zrelo je prava nauka. Sadržaj šećera, boja, veličina grozda i bobica i ujednačenost se mjere prije početka berbe. Radnici koji odlučuju koje grožđe će se brati su obučeni stručnjaci sa dugogodišnjim iskustvom.
Jednom obrano, svježe grožđe lako se ošteti grubim rukovanjem, visokim temperaturama, prekomjernom vlagom i organizmima koji izazivaju truljenje. Zbog toga se grozdovi pažljivo pregledavaju, a zatim se odmah ručno pakuju često direktno u vinogradu.
Ubrzo nakon branja/pakovanja, toplota iz vinograda se uklanja sa grožđa u hladnjači. Grožđe se čuva na temperaturama između -1 i 00C. Od ovog momenta do svog odredišta – tržišta širom svijeta – grožđe će se održavati u pažljivo regulisanom okruženju kako bi se osiguralo da stigne u kao ubranom stanju.
Poslije berbe
Nakon berbe grožđa, loza nastavlja proces fotosinteze, stvarajući rezerve ugljenohidrata za skladištenje u korijenu vinove loze, stablima i kordonima dok se ne uskladišti odgovarajući nivo rezervi. U tom trenutku hlorofil u lišću počinje da se razgrađuje i lišće mijenja boju iz zelene u žutu. Nakon prvog mraza lišće počinje da opada, jer loza počinje da ulazi u period zimskog mirovanja. SAčuvane rezerve ugljenohidrata koristit će se sljedećeg proljeća da podrže početni rast.
Izvor: http://www.grapesfromcalifornia.com/. Naslov orginala: Grapevine annual cycle (Godišnji ciklus vinove loze). Prevod: Dragutin Mijatović
Pogledati i: https://ovinu.info/struktura-i-razvoj-bobice/
